niedziela, 16 września 2018

Małe jest piękne!

Odkrywanie piękna danej miejscowości widziane oczami przybysza z zewnątrz zawsze jest inne, niż spojrzenie tubylca. To jest prawda. Dlatego też miałem dziś okazję dzięki pomocy moich kalskich przyjaciół- Ani i Adama, aby zobaczyć w Kalsku to, co jest najważniejsze, mniej ważne i dla innych może mało ważne, dla mnie jednak bezcenne!
Nasz fotoreportaż zacznę może od niewątpliwej wizytówki wsi, czyli pałacu. Najpierw kilka słów o samym pałacu:
Pałac wzniesiony został przez rodzinę von Bornstädt na przełomie XVII i XVIII wieku, przebudowany przez Otto von Sydowa w 2 połowie XIX wieku, który powiększył pałac o dostawienie skrzydła bocznego od północy. W latach 1910-20 dobudowano skrzydło południowe i je powiększono. Na pocztówkach widoczne zmiany dotyczące również wieży w narożniku północno-wschodnim. Pałac założony na planie podkowy, z ośmioboczną trzykondygnacyjną wieżą w narożniku północno-wschodnim, podpiwniczony, dwukondygnacyjny, kryty dachem cztero-, trzy- i dwukondygnacyjnym. Elewacja frontowa wyróżniona jest w części centralnej trzyosiowym ryzalitem z wejściem głównym, przesłoniętym gankiem wspartym na dwóch kolumnach. Powyżej nad środkowym oknem kamienna tablica z kartuszem, herbem rodziny von Sydow. Na elewacji północnej, przy wieży znajduje się zadaszony taras. Fasadę ogrodową tworzą skrzydła boczne oraz korpus główny. Wewnątrz zachowała się reprezentacyjna sień z klatka schodową i drewnianymi schodami, sztukatorska dekoracja sufitów, stolarka drzwi oraz częściowo amfiladowy układ pomieszczeń. Pałac w otoczeniu parku z XVIII wieku.( źródło: http://zamkilubuskie.pl/kalskkalzig/).
Od 1969 roku pałac był użytkowany przez Rol­niczy Zakład Doświadczalny, następnie Wojewódzki Ośrodek Postępu Rolniczego. W la­tach siedemdziesiątych mieścił się w nim Ośrodek Szkoleniowy Mechanizatorów, przed­szkole, biblioteka, magazyn BHP. Od 1995 roku budynek wszedł w skład Zasobu Wła­sności Rolnej Skarbu Państwa i w 1998 został przekazany przez Agencję Rolną Skarbu Państwa na potrzeby Wyższej Szkoły Zawodowej Administracji Publicznej w Sulechowie. Został wówczas wyremontowany i adaptowany na potrzeby szkoły. ( źródło: http://www.lwkz.pl/monument/show/id/455)






































































Kolejną, znaną wszystkim wizytówką wsi jest kościół p.w. Matki Bożej Częstochowskiej.
Krótki opis kościoła:

Kościół znajduje się przy głównej drodze prowadzącej przez Kalsk, więc zlokalizowanie go nie jest żadnym problemem. Świątynia została zbudowana w pierwszej połowie XVI wieku (nad wejściem znajduje się cegła z rokiem 1521, choć prawdę mówiąc nie zauważyłem jej). Na pierwszy rzut oka wydaje się, że jest to kościół drewniany, ale w rzeczywistości drewniana jest tylko wieża nakryta wysokim hełmem. Wieża jest zresztą 200 lat młodsza od ceglano-kamiennej cześci budowli. Ciekawie prezentują się portale w kształcie oślego grzbietu. Początkowo była to świątynia katolicka, ale 1526 roku została przejęta przez protestantów.
Na zdjęciach dostępnych w internecie widać, że jeszcze w latach trzydziestych wyposażenie kościoła było całkiem bogate, jednak do dnia dzisiejszego nic z wyposażenia nie zachowało się. Po II wojnie światowej remont kapitalny zakończył się w roku 1959. Na pamiątkę rok ten uwieczniono nad południowym portalem.
Na terenie kościoła znajduje się kaplica nagrobna z pierwszej połowy XIX wieku. Ryzalit z wejściem ozdobiony jest pilastrami, gzymsem oraz naczółkiem zawierającym herb, podobny do herbu znajdującego się na pobliskim pałacu. ( za http://zielonogorskie.com/kalsk-kosciol-matki-bozej-czestochowskiej/)
( Akurat tę cegłę  zauważyłem, choć sam rok jest mało wyraźny)




























































































Kolejna ciekawa rzecz warta zobaczenia, to kalskie stawy, zwłaszcza ten największy, w centrum wsi. Wykonano przy nim ogrom pracy- wyczyszczono go, umocniono brzegi itp. Teraz prezentuje się naprawdę wspaniale.





























Trafił się nam nawet taki obrazek- pasące się owce.

















































Jedna z głównych ulic Kalska.




























Byliśmy też na cmentarzu ewangelickim, gdzie jest kwatera rodzinna rodziny von Sydow. Same płyty nagrobne są dość dobrze zachowane, jednakże przydałoby się tam trochę je oczyścić z roślinności . Byłyby wtedy lepiej wyeksponowane. Przedtem jednak tablica umieszczona przy wejściu na cmentarz.
Treść napisu na tablicy:
" Miejsce Pamięci.
Tu spoczywają w Bogu byli mieszkańcy Kalska. Obiekt chroniony zgodnie z artykułem 32 ustęp 2 traktatu zawartego pomiędzy Rzeczpospolitą Polską a Republiką Federalna Niemiec o dobrym sąsiedztwie i przyjaznej współpracy z dnia 17 czerwca 1991 roku.
Hans i Bernd von Sydow."






































































 Między innymi napisami wyczytałem, że pochowana tu była Emma von Sydow.


















































I to już praktycznie koniec naszej subiektywnej wycieczki po Kalsku. Zapewne ominąłem wiele jeszcze ciekawych miejsc. Mam nadzieję, że za jakiś czas wrócę tu pewnie jeszcze nie raz, bo na pewno warto.
Przy okazji prosiłbym wszystkich, którzy mają jakieś stare fotografie czy dokumenty z  dawnego Kalska o kontakt z nami. Chętnie je umieścimy.



środa, 5 września 2018

Lista byłych mieszkańców Kalska.

Nie pamiętam już czy kiedykolwiek publikowałem gdzieś tę listę. Myślę, że jednak nie zaszkodzi pokazać ją drugi raz. Jest to wykaz byłych mieszkańców Kalska, którzy się tu urodzili ( lub ich potomków) a teraz mieszkają w różnych miejscach Niemiec bądź innych krajów.
Lista poniższa pochodzi z biuletynu " Heimatbrief 2017" Stowarzyszenia Heimat Kreis Züllichau- Schwiebus.


      Bonitz, Fee, ur. 15.06.1941, zam. Poczdam
    Bussche, Martina von, ur. 09.02.1936, Celle
     Carmer, Sylvius Graf von, ur. 16.09.1943, Gräfelfing
  Dichta, Christa, z domu Weiß, ur. 21.05.1933, Breddin
   Dubrow, Walter, ur. 15.02.1933, Langen
   Dulle, Gerda, z domu Günther, ur. 10.12.1924, Würzburg
   Feilitzsch, Stephanie von Freifrau, ur. 07.06.1976, Tübingen
      Frankenberg, Dr. Moritz von, ur. 29.05.1965, Heidelberg
  Frankenberg, Hubertus von, ur. 12.06.1935, Hannover
  Frankenberg, Johann Heinrich von, ur. 12.10.1976, Schnakenbek
   Hirch, Erwin, ur. 11.12.1930, Hemmoor
    Hülst, Dr. Friedhard von, ur. 28.02.1954, Crivitz
   Irgang, Gerhard, ur. 11.06.1936, Neuenhagen
    Kaczmarek, Heinz, ur.18.01.1929, Küdow
Redlich, Hans, ur. 23.08.1931, Hohenstein
    Rohr, Franziska von, z domu von Sydow, ur. 26.11.1942, Düsseldorf
  Ruchniewitz, Anneliese, z domu Hirt, ur.29.08.1934, Cottbus
   Schmettow, Alexandra,  hrabina, ur. 04.07.1930, Dörverden
  Schult, Vera, z domu  Lausch, ur. 04.10.1929, Bitter
    Schulz, Ottokar, ur. 04.10.1941, Lindow
  Seifert, Werner, ur. 11.04.1929, Langen
 Stein, Martha, z domu Habermann, ur. 27.02.1915, Priort
    Sydow, Dr. Bernd von, ur. 14.03.1939, Schnackenburg
  Sydow, Hans von, ur.12.06.1936, Schnackenburg
 Wenzel, Elfriede, ur. 26.07.1921, Lübeck
 Winterfeld, Ellen von, z domu von Sydow, ur. 29.12.1934, Schnackenburg
 Winterfeld, Ernst von, ur. 20.04.1967, Schnackenburg
  Winterfeld, Franz von, ur. 09.11.1972, Schnackenburg
Zimmermann von Siefart, Ralf Christoph, , ur. 23.09.1958, Wiesbaden